Një burrë 75-vjeçar porosiste 14 arka ujë çdo ditë. Njerëzit mendonin se ishte i çmendur — derisa djali i shpërndarjes zbuloi të vërtetën që ndryshoi gjithçka
Një klient i pazakontë
Emri im është Arun dhe shpërndaj ujë mineral në qytetin tonë të vogël në periferi të Lucknowt. Puna është e vështirë nga ana tjetër, por siguron ushqim për gruan dhe vajzën time. Shumica e klientëve të mi janë familje – dy ose tre shishe ujë çdo javë, ndonjëherë më shumë gjatë verës.
Por një klient më habiti që në fillim.
Një plak, të paktën shtatëdhjetë e pesë vjeç, i dobët si një shkop, me lëkurë të rrudhur si pergamenë e palosur. Ai jetonte vetëm në një shtëpi që po rrënohej në fund të rrugicës.
Dhe çdo ditë, pa dështuar, ai porosiste katërmbëdhjetë shishe të mëdha me ujë.
Në fillim mendova se e kisha shkruar gabim. Katërmbëdhjetë? Kjo është e mjaftueshme për të furnizuar një sallë dasmash. Megjithatë, çdo mëngjes, ai ishte aty te porta e tij, duke pritur.
«Ja ku je, beta», tha ai me një zë të butë por të vendosur, duke më dhënë saktësisht sa paratë. «Vendosi brenda, të lutem.»
I mbaja shishet brenda dhe i vendosja me kujdes pranë murit. Ai nuk fliste shumë. Nuk kishte as ventilator, e lëre më frigorifer. Vetëm një shtrat të vogël, një llambë me vaj dhe radhë shishesh uji të vendosura mbi njëra-tjetrën si ushtarë.
Nuk kishte kuptim.
Pëshpëritje në Lagje
Fshatarët filluan të flisnin.
«Ndoshta e ka humbur mendjen», murmëriti berberi.
«Duhet ta ketë shitur diku për fitim», tha një tjetër.
Nuk i besoja asnjërës teori. Nuk kishte mensë, as dyqan, as klientë të fshehtë që fshiheshin fshehurazi nëpër shtëpinë e tij. Dhe plaku – pavarësisht heshtjes së tij – nuk ndihej sikur mashtronte. Sytë e tij mbanin një peshë, llojin e trishtimit që nuk e shtiret.
Por kurioziteti më brente. Çfarë bëri me gjithë atë ujë?
Një vështrim pas derës
Një pasdite, ndërsa po shkarkoja, dëgjova zhurma të lehta nga brenda. As kërcitjen e drurit apo të minjve që vraponin. Të qeshura fëmijësh.
Ngriva, me shishet ende në krahë.
Ishte e shkurtër—vetëm një të qeshur të lehtë, pastaj heshtje. Kur ngrita kokën, plaku qëndronte te dera, me fytyrë të tendosur.
«Gjithçka në rregull, xhaxha?» pyeta me kujdes.
«Po, po. Thjesht futi brenda», tha ai shpejt. Ai i futi paratë në pëllëmbën time dhe e mbylli derën para se të mund të thoja më shumë.
U largova, por zhurma më rrinte në vesh. Nëse ai jetonte vetëm, pse i kisha dëgjuar fëmijët?
4. Dita e Shiut
Javë më vonë, mbërritën musonet. Rrugët u përmbytën, dërgesat u ngadalësuan dhe shumë klientë anuluan porositë.
Por jo ai.
Mes shiut të rrëmbyeshëm, tërhoqa katërmbëdhjetë shishe drejt portës së tij, të lagura deri në palcë. Kur arrita në shtëpi, dera ishte hapur plotësisht.
Për herë të parë pashë brenda.
Brendësia e errët shkëlqente nga fenerë. Dyshekë ishin të mbushur me çarçafë shumëngjyrësh. Lodra plastike ishin të shpërndara nëpër dhomë. Dhe atje – të ulur këmbëkryq – ishin gjashtë fëmijë, trupat e tyre të hollë të mbështjellë me batanije, sytë e tyre të zgurdulluar nga habia për të huajin që po pikonte ujë në derën e tyre.
Plaku nxitoi përpara, duke më bllokuar pamjen. «Faleminderit, beta», tha ai shpejt, duke më futur rupi shtesë në dorë. «Ke bërë mjaft. Shko, para se shiu të përkeqësohet.»
Por zemra ime po më rrihte fort. Kush ishin këta fëmijë? Pse ishin këtu?
5. Përballja
Atë natë, nuk munda të flija. Gruaja ime e vuri re.
«Çfarë ke, Arun?» pyeti ajo.
I tregova gjithçka – të qeshurat, lodrat, fëmijët në shtëpinë e plakut.
Vetullat e saj u rrudhën. “Duhet t’ia thuash dikujt. Po sikur t’i mbajë kundër vullnetit të tyre?”
Ky mendim më ftohte. Të nesërmen në mëngjes, në vend që ta thoja në heshtje, e pyeta drejtpërdrejt.
“Xhaxha, më fal nëse e teprova masën. Por i pashë fëmijët dje. A janë… të tutë?”
Ai ngriu, me shishen përgjysmë në duar. Për një moment, mendova se do të bërtiste. Por në vend të kësaj, supet e tij u përkulën.
«Hyr brenda», pëshpëriti ai.
6. Sekreti i Zbuluar
Dhoma mbante erë të lehtë ilaçesh dhe sapuni. Fëmijët – tetë prej tyre – ishin ulur përreth, duke pirë ujë nga gotat e çelikut të mbushura me ujë. Sytë e tyre më ndiqnin me kujdes.
«Nuk janë të mitë nga gjaku», filloi plaku. Zëri i tij dridhej, por megjithatë kishte forcë. «Janë të mitë nga zemra».
Ai u ul rëndë në një stol prej druri, duke më bërë shenjë të dëgjoja.
“Vite më parë, pata një djalë. Fëmijën tim të vetëm. Ishte i ndritshëm, plot ëndrra. Por kur mbushi pesëmbëdhjetë vjeç, u sëmur rëndë. Veshkat i dështuan. Mjekët thanë se dializa ishte e vetmja mënyrë për ta mbajtur gjallë. Nuk kishim mundësi financiare. Dhe në fund…”
Zëri i tij u thye. Ai i mbylli sytë me forcë, duke luftuar me lotët.
“Pasi vdiq, u betova se asnjë fëmijë nuk do të vuante ashtu siç vuante ai. Fillova të vizitoja spitale, jetimore, strehimore në anë të rrugës. Kërkova fëmijë të braktisur me probleme me veshkat – fëmijë që shoqëria i kishte harruar. I solla këtu.”
I ngula sytë përsëri fëmijëve, duke vënë re tubat, shenjat në krahët e tyre të vegjël, shishet e ilaçeve të rreshtuara me rregull.
«Unë u jap ujë», vazhdoi ai butësisht. «Ujë i pastër dhe i freskët. Ata kanë nevojë për më shumë se kushdo tjetër. Ua mban trupin në punë, edhe kur veshkat e tyre nuk munden. Kjo është arsyeja pse porosis kaq shumë. Katërmbëdhjetë shishe në ditë – për ta.»
Më u shtrëngua fyti. E vërteta ishte shumë larg asaj që unë—dhe i gjithë fshati—kishim imagjinuar.
Ky burrë nuk ishte i çmendur. Ai ishte një roje.
7. Një Qëllim i Ri
Që nga ajo ditë, nuk mund ta trajtoja më thjesht si një dërgesë.
Fillova të kaloja minuta shtesë me fëmijët, duke i bërë të qeshnin, duke u mësuar lojëra të thjeshta. Ndonjëherë, sillja gruan time, e cila ndihmonte të gatuanin vakte të ngrohta për ta. Ngadalë, muret mbrojtëse të plakut ranë dhe ai na mirëpriti si familje.
Fjala u përhap në lagje. Disa ende pëshpërisnin dyshime, por të tjerë filluan të kontribuonin – qese me oriz, perime, rroba të përdorura. Ajo që dikur kishte qenë një shtëpi e vetmuar dhe e rrënuar, u ngroh me jetë.
Plaku, të cilin të gjithë e kishin tallur si “të çmendur”, u kishte dhënë fëmijëve të harruar një shans për të jetuar.
8. Lamtumira
Por koha është mizore.
Një mëngjes, mbërrita me shishet dhe i gjeta fëmijët ulur në heshtje, me sytë e skuqur nga të qarat. Plaku ishte shtrirë në shtrat, me frymëmarrje të cekët.
«Beta…» pëshpëriti ai kur më pa. «Më premto… do të vazhdosh t’u sjellësh ujë.»
Lotët më turbulluan shikimin. I shtrëngova dorën e tij të brishtë. “Të premtoj, xhaxha. Do të kujdesem për ta.”
Ai buzëqeshi lehtë. «Atëherë mund të pushoj.»
Ajo ishte dita e tij e fundit.
9. Mbajtja e Trashëgimisë
Qyteti u mblodh për funeralin e tij. Për herë të parë, njerëzit panë fëmijët që ai kishte strehuar, jetët që ai kishte shpëtuar. Shumë qanë hapur, të turpëruar që e dyshonin vazhdimisht.
Unë mora përsipër lindjet e tij—jo si punë, por si detyrë. Unë dhe gruaja ime, së bashku me fqinjët e mirë, formuam një fond të vogël. Mbledhëm fonde për trajtimet e fëmijëve, shkollimin e tyre, të ardhmen e tyre.
Dhe çdo mëngjes, ndërsa shkarkoj ato shishe të rënda, ndiej shpirtin e tij pranë meje – një plak që kishte humbur të birin, por që u bë baba i shumë njerëzve.
10. Pyetja që mbetet
Ndonjëherë, kur i shoh fëmijët duke qeshin dhe duke vrapuar nëpër oborr, pyes veten:
Sa jetë kalojnë pa u vënë re sepse gjykojmë para se të kuptojmë? Sa zemra fshihen pas heshtjes, duke bërë të mira që bota nuk i sheh kurrë?
Një plak, i tallur si “i çmendur”, provoi se mirësia mund të jetë më e zhurmshme se çdo thashethem.
Dhe tani, po ju pyes –
Nëse do të dëgjonit për një 75-vjeçar që porosit 14 shishe ujë në ditë, çfarë do të besonit? Çmendurinë… apo dashurinë në formën e saj më të pastër?
