Fryrja e këmbëve është shpesh një simptomë që shumë njerëz e lidhin me lodhjen, qëndrimin në këmbë për shumë orë, konsumimin e kripës ose temperaturat e larta të verës. Por sipas mjekëve kardiologë, ky shqetësim i dukshëm mund të jetë edhe një sinjal i rëndësishëm që zemra po kërkon ndihmë.
Çfarë është fryrja e këmbëve?
Fryrja e këmbëve (edema) ndodh kur lëngu grumbullohet në indet e poshtme të trupit — zakonisht në kyçet e këmbëve, shputa dhe ndonjëherë deri në pulpë. Shpesh shoqërohet me ndjesi rëndese, ngërçe, ngrohtësi të lëkurës ose shenja të çuditshme në lëkurë pas presionit.
Edhe pse mund të duket e padëmshme, në disa raste është një “dritë e kuqe” që sinjalizon se qarkullimi i gjakut nuk po funksionon si duhet.
Kur fryrja lidhet me zemrën?
Mjekët paralajmërojnë se fryrja e këmbëve është një nga shenjat e hershme të insuficiencës kardiake, një gjendje ku zemra nuk pompon mjaftueshëm gjak për të plotësuar nevojat e trupit.
Në këtë rast, zemra nuk arrin të qarkullojë gjakun si duhet, prandaj lëngu fillon të grumbullohet poshtë — pikërisht në këmbë.
Shenjat që mund të tregojnë se fryrja lidhet me zemrën përfshijnë:
- Fryrje e të dy këmbëve njëkohësisht
- Fryrje që rritet në mbrëmje
- Vështirësi në frymëmarrje
- Lodhje e skajshme
- Rrahje të çrregullta të zemrës
- Rritje e shpejtë në peshë për shkak të mbajtjes së lëngjeve
Nëse shfaqen disa prej këtyre simptomave njëkohësisht, mjekët këshillojnë kontroll të menjëhershëm.
Shkaqe të tjera të mundshme
Edema e këmbëve nuk lidhet gjithmonë me zemrën — mund të jetë edhe pasojë e:
- Probleve me veshkat
- Prolblemeve me mëlçinë
- Qëndrimit të gjatë ulur ose në këmbë
- Shtatzënisë
- Efekteve anësore të barnave të caktuara
- Problemeve me qarkullimin venoz (venat me variçe)
Por dallimi i rëndësishëm është kohëzgjatja dhe mënyra se si ndodh fryrja.
Çfarë këshillon mjeku?
Ekspertët rekomandojnë të mos neglizhohet asnjë lloj fryrjeje që:
- përsëritet disa ditë radhazi,
- shoqërohet me dhimbje,
- përhapet në pjesë të tjera të trupit
- apo vjen së bashku me vështirësi në frymëmarrje.
Kontrolli te mjeku kardiolog, analizat e gjakut dhe ekografia e zemrës mund të zbulojnë nëse ka një problem që duhet trajtuar menjëherë.
Si ta parandaloni fryrjen e këmbëve?
Mjekët këshillojnë disa hapa të thjeshtë që mund t’i bëni çdo ditë:
- Reduktoni kripën në ushqim
- Ecni rregullisht
- Mbani këmbët lart kur pushoni
- Pini mjaftueshëm ujë
- Shmangni qëndrimin e gjatë në të njëjtën pozicion
- Mbani një peshë të shëndetshme
- Bëni kontrolle periodike të zemrës
Mos e injoroni sinjalin
Fryrja e këmbëve është mënyra e trupit për të paralajmëruar se diçka po ndodh — dhe shpesh, zemra është ajo që flet e para. Duke e kapur herët, shumë probleme të rënda mund të parandalohen ose trajtohen me sukses.
Në shëndet, vëmendja ndaj detajeve bën diferencën.